System Informacyjny Schengen jest najważniejszym narzędziem do szybkiej wymiany informacji między krajami członkowskimi. Został powołany do funkcjonowanie w ramach Konwencji Wykonawczej Schengen. System ten umożliwia dostęp do konkretnych danych w celu weryfikacji i szybkiej kontroli danego obywatela. Obecnie, od 2013 roku obowiązuje SIS II – System Informacyjny Schengen drugiej generacji. Podstawową zaletę jaką ma to możliwość gromadzenia większego zasobu danych.
Nadrzędnym celem powołanego systemu jest ochrona wolności i bezpieczeństwo w Strefie Schengen.
System ten zawiera w sobie między innymi wpisy. Są to przede wszystkim wpisy :
– listy poszukiwanych osób zaginionych
– osób potrzebnych do przeprowadzenia tzw. kontroli niejawnych
– rzeczy i towarów, które powinny zostać zajęte
Wdrożenie Systemu drugiej generacji dało szansę na rozwinięcie wielu nowych technologii w dziedzinie informacji. Pod względem technicznym SIS II posiada następujące części składowe:
– centralny system wraz z bazą danych
– infrastrukturę, która pomaga łączyć funkcję wsparcia z krajowym interfejsem
– system krajowy, który posiada każdy członek Strefy Schengen
Każdy kraj członkowski po wejściu do Strefy został zobowiązany do stworzenia i utrzymywania krajowego systemu. Państwo członkowskie musi wykazać się także rzetelnością dotyczącą szybkości przekazywania danych i informacji do systemu centralnego, łącznie z ich udostępnieniem.
Aktualnie nową rzeczą, która pojawia się w systemie drugiej generacji jest udostępnienie danych osób objętym europejskim nakazem aresztowania.
System ten nie tylko pozwala na sprawne sprawdzenia danego obywatela przekraczającego granicę , ale także umożliwia odpowiednio weryfikację wniosków dotyczących wydawania wiz odpowiednim osobom. System jest dostępny przede wszystkim dla takich organów, które odpowiadają za kontrolę na granicy, kontrolę wewnątrz kraju członkowskiego, wydawanie zezwoleń w tym przypadku także wiz. Funkcjonariusz sprawdzając dane w systemie może dowiedzieć się czy obywatel posiada rejestr w systemie, skąd są tam informacje na jego temat i jakie środki należy podjąć w stosunku do kontrolowanej osoby.
W przypadku zatrzymania osoby, która znajduje się w rejestrze można przedsięwziąć takie kroki jak : areszt, odmówienie wjazdu, prowadzanie niejawności kontroli, czy też przechwycenie osoby jeżeli zagraża bezpieczeństwu publicznemu.
Informacje, które znajdują się w opisywanym systemie podlegają ścisłej ochronie.
System Informacyjny Schengen drugiej generacji jest wspierany poprzez system SIRENE, szczególnie w przekazywaniu wniosków i informacji. Państwa członkowskie wprowadzają swoje dane do systemu zawsze za pośrednictwem SIRENE.